Szanowni Państwo,
z okazji rozpoczętego Tygodnia Mediacji zapraszamy na rozmowę z Mec. Piotr T. Kubik — Radcą Prawnym, od 2008 r. Prezesem Ośrodka Mediacji przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku.
Krzysztof Jóźwiak: Dzień Dobry Panie Mecenasie, bardzo się cieszę, że udało porozmawiać na początek Tygodnia Mediacji. Jako że w tym roku obchodzimy 30 lecie Mediacji, Jednak pewnie jeszcze nie wszyscy wiedzą czym w ogóle jest mediacja?
Piotr T. Kubik: Dzień dobry Państwu! Funkcjonuje wiele definicji mediacji, naj-częściej korzystam z definicji według której — mediacja to negocjacje stron, które łączy wspólny problem, prowadzone i zarządzane przez bezstronnego
i neutralnego pośrednika.
KJ: Co zdaniem Pana Mecenasa, powoduje, że warto skorzystać z mediacji?
PK: Lista argumentów przemawiających za podjęciem mediacji, w wypadku zaistnienia sporu, jest długa. W mojej ocenie do najważniejszych należy zaliczyć; zachowanie autonomii i poczucia sprawczości – biorąc udział w mediacji samodzielnie decydujemy i wpływamy na sposób rozwiązania sporu, najpełniej odzwierciedlającego w danej sytuacji nasze potrzeby, szybkość w porównaniu z dowolnym postępowaniem sądowym, czy arbitrażowym – mediacja efektywnie może zająć kilka do kilkunastu godzin w okresie liczonym w tygodniach, nie latach, lepszy stosunek kosztów do wyniku, niż w wypadku postępowania sądowego, czy arbitrażowego – zasadniczo wynagrodzenie mediatora jest niższe od kosztów sądowych, jakie należy ponieść w celu prowadzenia sprawy przed sądem, nieporównanie wyższa efektywność dobrowolnej realizacji postanowień ugody w stosunku do orzeczeń sądowych, czy arbitrażowych – wspólne wypracowanie ugody przez strony daje efekt utożsamienia się z jej postanowieniami, co skutkuje bardzo wysokim stopniem ich dobrowolnej realizacji, w odróżnieniu od orzeczeń, które zdecydowanie częściej wymagają przymusowej egzekucji.
KJ: Jak Pan Mecenas ocenia łączenie zawodu radcy prawnego z zawodem mediatora?
PK: Z jednej strony, mediacja stawia przed radcą prawnym – mediatorem wyższe wymagania, w szczególności poprzez zwiększoną samokontrole w zakresie niepoddawania przedmiotu sporu ocenie, co jest istotne dla zachowania bezstronności i neutralności. Z drugiej, doświadczenie radcy prawnego pomaga w lepszym rozumieniu okoliczności o doniosłości prawnej, co ma przełożenie na prowadzenie mediacji i pomoc w dochodzeniu do porozumienia.
KJ: Czy pełnomocnik — radca prawny reprezentujący klienta powinien bać się mediacji?
PK: Mediacja jest jednym z narzędzi pracy radcy prawnego, którego zadaniem jest zgodnie z art. 8 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego — Radca prawny, świadcząc klientowi pomoc prawną, postępuje lojalnie i kieruje się dobrem klienta w celu ochrony jego praw.
KJ: Jak Pan jako Radca Prawny przekonuje klienta, że skorzystanie z mediacji nie jest wyrazem słabości, czy braku argumentów, a rozsądnym rozwiązaniem?
PK: W każdym przypadku, kiedy jest to możliwe, a więc w znakomitej większości, staram się ustalić potrzeby klienta, a więc czy oczekuje on pomocy w faktycznym rozwiązaniu problemu, czy zależy mu tylko i wyłącznie na prowadzeniu procesu, bo takie ma wyobrażenie o roli pełnomocnika. Poza tym podjęcie próby mediacji nie eliminuje, w wypadku jej niepowodzenia, możliwości poddania sporu pod rozstrzygnięcie sądu.
KJ: Jaką rolę odgrywa pełnomocnik w trakcie procesu mediacyjnego?
PK: Niestety, w sporej części wypadków, jak pokazuje praktyka, jest to rola hamulcowego. A w niewielkiej, jak dotąd, części, a mam nadzieję, że jednak będzie standardem, pełnomocnik powinien przybliżyć klientowi, na czym polega mediacja, jaka jest rola klienta w takim postępowaniu, przygotować klienta do udziału, współpracować z mediatorem i wspierać klienta w jego drodze do ugody.
KJ: Jakie sprawy nadają się do mediacji? Czy tylko wielkie spory gospodarcze?
PK: Na początek, zanim tego nie zweryfikujemy w praktyce, wszystkie sprawy nadają się do mediacji. Nie we wszystkich dojdzie do mediacji, a w tych, które trafią do mediacji, nie we wszystkich zostanie zawarta ugoda. Ale i tak część spraw zostanie zakończona ugodą. W tych, w których stronom nie uda się wypracować ugody, ale mediacja zostanie podjęta, strony i tak mogą zyskać poczucie wpływu na otaczającą ich rzeczywistość. A co do wielkich sporów gospodarczych, do pewnego stopnia potrafią być łatwiejsze do mediowania, gdyż w takich sporach najczęściej strony są świadome istoty mediacji i dokładają starań, by być do niej, jak najlepiej przygotowane.
KJ: Skąd klienci mogą najlepiej czerpać wiedzę o mediacji?
PK: Dzisiaj znalezienie wiadomości na dowolny temat, nie tylko mediacji, nie stanowi faktycznego problemu. Szybciej problemem może być chęć znalezienia informacji. Jednym ze źródeł wiadomości o mediacji jest strona naszej Izby, gdzie w zakładce mediacja (https://oirp.gda.pl/mediacja/) można znaleźć stosowne dane. Niemniej jednak optymalnym rozwiązaniem będzie możliwość uzyskania kompleksowej informacji od swojego kompetentnego pełnomocnika.
KJ: Jeśli strona zdecyduję się na mediację to, gdzie najlepiej szukać mediatora? Jakimi kryteriami się kierować, skąd wiedzieć, że to osoba kompetentna?
PK: I znowu chciałbym, by takie informacje swojemu klientowi, przekazał radca prawny, mający wiedzę na temat mediacji i rozeznanie w rynku mediacyjnym. Jeżeli ktoś jest na początku doświadczeń w korzystaniu z mediacji, polecam skorzystanie z mediatorów Ośrodka Mediacji przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku, z których duża część jest wpisana na listę mediatorów stałych prowadzoną przez Prezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku.
KJ: Od poniedziałku zaczęliśmy tydzień mediacji, W tym roku będziemy obchodzić 30-lecie mediacji! Co zaplanował Ośrodek Mediacji przy OIRP Gdańsk na tę okrągłą rocznicę?
PK: Jak co roku od wielu lat przedstawiciele naszego Ośrodka będą brali udział w spotkaniach organizowanych z okazji Międzynarodowego Dnia Mediacji (21 października 2021 r.), tak skierowanych do szerokiego grona odbiorców, jak i tych gromadzących praktyków zajmujących się mediacją na co dzień. W dniu 21 października 2021 r. w godzinach od 10:00 do 12:00 i od 15:00 do 19:00 członkowie naszego Ośrodka będą dostępni dla osób zainteresowanych mediacją. Szczegóły na stronie naszej Izby https://oirp.gda.pl/aktualnosci/ogolne/miedzynarodowy-dzien-mediacji-bezplatne-konsultacje-mediatorow-osrodka-mediacji-przy-oirp-w-gdansku-21-10-2021r/).
KJ: Czym Ośrodek Mediacji przy OIRP Gdańsk i dlaczego warto korzystać z usług zrzeszonych w nim mediatorów-radców?
PK: Kilkanaście lat temu grono radców prawnych, którzy mieli okazję spotkać się z angielskim adwokatem i mediatorem Jeremym Fergusonem, dostrzegło potencjał, jaki niesie ze sobą mediacja w poszerzeniu warsztatu pracy radcy prawnego. Część z tej grupy poszła dalej i zafascynowana możliwościami, jakie daje mediacja w rozwiązywaniu sporów, przeszła szkolenia i podjęła prace na rzecz powołania do życia Ośrodka Mediacji przy OIRP w Gdańsku. Wszyscy członkowie Ośrodka to radcowie prawni aktywni zawodowo lub mający za sobą bogate doświadczenie w zawodzie radcy prawnego. Jak wcześniej wskazałem, z jednej strony stawia to przed nimi jako mediatorami dodatkowe wyzwania, z drugiej jednak, doświadczenie procesowe, znajomość prawa i jego funkcjonowania daje im dodatkową wiedzę, którą mogą z pożytkiem wykorzystywać w swojej praktyce mediacyjnej.
KJ: Teraz pytanie dla Radców z naszej Izby, czy jest możliwość, żeby zostać członkiem Ośrodka? Jakie warunki trzeba spełnić?
PK: Zgodnie ze Statutem Ośrodka jego członkiem może zostać osoba wpisana na listę radców prawnych OIRP, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzystająca w pełni z praw publicznych, która odbyła szkolenie uprawniające do prowadzenia mediacji zgodne ze standardami szkolenia mediatorów przyjętymi przez Społeczną Radę do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Konfliktów i Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości i jednocześnie dająca rękojmię należytego wykonywania funkcji mediatora.
Panie Mecenasie, bardzo dziękuję za poświęcony czas i ciekawą rozmowę. Mam nadzieję, że zachęci ona potencjalnych klientów do korzystania z mediacji, a ponadto zachęci Radców z naszej Izby do uczestnictwa w działaniach Ośrodka i częstszego sugerowania wykorzystania mediacji!