W dniu 5 października 2021 r., z niewielkimi wyjątkami, w życie weszły przepisy ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. tj. z 2022 r. poz. 569, ze zm.). Aktem tym ustawodawca polski całkowicie zrewolucjonizował system doręczeń w Polsce, wprowadzając prymat doręczeń elektronicznych nad doręczeniami tradycyjnymi. Wypada wskazać, że pierwotnie wymieniona ustawa miała zacząć obowiązywać już od dnia 1 lipca 2021 r. Ten początkowy termin został jednak zmieniony m. in. z powodu niedostatecznego przygotowania organów państwowych, w tym Sądów i organów administracji publicznej, do wprowadzanych zmian informatyzacyjnych.
W ramach ustawy o elektronicznych doręczeniach wprowadzone zostały do polskiego systemu prawnego w szczególności takie e-usługi jak: publiczna usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego, kwalifikowana usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz publiczna usługa hybrydowa. Warto zaznaczyć, że wdrażając wyżej wymienione narzędzia prawodawca polski dostosował prawo polskie do wymogów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającego dyrektywę 1999/93/WE (Dz. Urz. UE. L nr 257, s. 73).
Zgodnie ze wstępnym brzmieniem art. 155 u.d.e. poszczególne podmioty publiczne zobowiązane zostały do stosowania przepisów ustawy o doręczeniach elektronicznych, w zakresie elektronicznej wymiany korespondencji, już od 5 lipca 2022 r. Według pierwotnych założeń ustawodawcy począwszy od 5 lipca 2022 r. do stosowania przepisów ustawy, w obrębie posiadania adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do bazy adresów elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego, zobowiązani zostali także radcowie prawni, adwokaci, doradcy podatkowi, doradcy restrukturyzacyjni, rzecznicy patentowi, notariusze i radcowie Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej.
W związku z wejściem w życie unormowań ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1002) powyższe terminy uległy jednak znacznemu wydłużeniu. Warto więc wskazać, że zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem ustawy o doręczeniach elektronicznych podmioty publiczne wymienione w art. 155 ust. 1-5 u.d.e. obowiązane będą obecnie do stosowania przepisów ustawy, w zakresie e-doręczeń korespondencji, w terminie wskazanym w komunikacie Ministra właściwego do spraw informatyzacji, w którym określona zostanie data wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających rozpoczęcie stosowania e-doręczeń w Polsce. Zakłada się, że komunikat ten powinien być ogłoszony przez Ministra w Dzienniku Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej co najmniej na 90 dni przed dniem wdrożenia wymienionych rozwiązań. Wdrożenie takich rozwiązań musi jednak nastąpić nie później jednak niż do dnia 1 stycznia 2024 r. Analogiczne terminy związane z obowiązkiem stosowania ustawy o doręczeniach elektronicznych, w zakresie posiadania adresu do doręczeń elektronicznych wpisanego do bazy adresów elektronicznych powiązanego z publiczną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego lub kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego, będą również zasadniczo obowiązywały radców prawnych, adwokatów doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, rzeczników patentowych, notariuszy oraz radców Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej.
Podsumowując, wskazane powyżej podmioty obowiązane do stosowania u.d.e. (w tym radcowie prawni) dowiedzą się o uruchomieniu systemu e-doręczeń co najmniej na 3 miesiące wcześniej – nie później niż jesienią 2023 r. i począwszy od tego okresu będą miały nieco czasy aby przygotować się do wprowadzanych zmian informatyzacyjnych. OIRP w Gdańsku będzie stale monitorowała postęp prac nad wdrożeniem analizowanego systemu i poinformuje Państwa w stosownym czasie o postępach w tym zakresie.
Na marginesie warto dodać, że wyżej zaprezentowana ustawa nowelizująca wprowadziła istotne zmiany dotyczące terminu stosowania poszczególnych przepisów również do: art. 11 pkt 2 u.d.e., art. 16 ust. 1 u.d.e., art. 18 ust. 2 u.d.e., art. 28 pkt 2 lit. b i c u.d.e., art. 31 u.d.e., art. 58 ust. 1 pkt 4 u.d.e., art. 63 u.d.e., art. 83 u.d.e., art. 141 u.d.e., art. 151 ust. 1 i 2 w zw. z art. 9 ust. 8 u.d.e. oraz art. 155 ust. 6 u.d.e.
Opracował:
dr Paweł Kardasz