The European Bars Federation/ Fédération des Barreaux d’Europe (FBE), której OIRP w Gdańsku jest aktywnym członkiem, w dniach 17-19 listopada br. obchodziła 30-lecie organizacji, połączone z corocznym jesiennym kongresem. W kongresie OIRP w Gdańsku reprezentowały: Dziekan Rady Magdalena Witkowska, Wicedziekan Rady Anna Kluczek-Kollar oraz członkini Komisji Praw Człowieka Magdalena Krzyżanowska-Mierzewska.
FBE została założona w Barcelonie 23 maja 1992 r. jako następca Konferencji Głównych Europejskich Adwokatur. Jej siedziba znajduje się w Strasburgu. Członkostwo w FBE jest otwarte dla wszystkich krajowych i lokalnych stowarzyszeń prawniczych w ramach Rady Europy. Obecnie FBE zrzesza 250 stowarzyszeń reprezentujących ponad 1 000 000 prawników. Organizacja promuje praworządność, nadrzędność prawa, niezawisłość wymiaru sprawiedliwości i prawo do rzetelnego procesu. Stawia także na obronę praw człowieka w Europie i na świecie. Więcej o misji FBE można znaleźć na jej stronie internetowej https://www.fbe.org/about/.
Tegoroczny, jesienny kongres FBE odbył się we Włoszech, w Palermo, dzięki gościnności tamtejszej izby adwokackiej Consiglio dell’Ordine degli Avvocati di Palermo.
Temat przewodni kongresu to „Lawyers under attack.” Bas Martens – Prezydent FBE – mówił z czego wynikał dobór paneli dyskusyjnych:
„(…) Dlatego tytuł aktualnego programu kongresu „Lawyers under attack” został wybrany, aby uhonorować odważnych kolegów w szalejącej w granicach Europy wojnie. Kto by pomyślał, że tak straszny konflikt może wybuchnąć w powojennej, nowożytnej Europie? Skutki tej wojny wykraczają poza granice Ukrainy. Samorządy prawnicze oraz sami prawnicy pomagają uchodźcom, wśród których są również prawnicy. W dyskusjach kongresowych zauważono, że zawód prawniczy narażony jest na „atak”, prawnicy są fizycznie zastraszani, w szczególności podczas wykonywania swojej codziennej pracy w sprawach karnych. Inną obserwacją w całej Europie jest to, że rządy nie zawsze stoją po stronie prawnika, gdy dotyczy to podstawowych zasad wykonywania zawodu. (…) Trzeci temat, ostatni, ale z pewnością nie mniej ważny, dotyczy „ataku” na zawód przez współczesne wyzwania, w tym między innymi presję rynkową, która oznacza całodobową dostępność prawnika do pracy, wpływając w ten sposób na zdrową równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.”
Dziekan izby adwokackiej Consiglio dell’Ordine degli Avvocati di Palermo, adwokat Antonio Gabriele Armetta podkreślał:
„Reformy wymiaru sprawiedliwości na poziomie europejskim, zmiany w gospodarce i kryzys związany z pandemią miały ogromny wpływ na środowisko prawnicze. Rola izb adwokackich stała się zasadnicza w obronie adwokatów i zasady praworządności. To właśnie prawnicy dzisiaj, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, w formie indywidualnej lub stowarzyszonej, muszą bronić praworządności w związku z narastaniem konfliktów między narodami, podziałami politycznymi oraz starciami społecznymi. Właśnie dlatego wspieranie zasad obrony prawnej, tajemnicy zawodowej, staje się podstawowym środkiem przeciwko stale rosnącemu pragnieniu ze strony niektórych rządów do ograniczenia tych zasad, będących podstawowymi zasadami systemów demokratycznych. Samorządy prawnicze muszą zatem stawić czoła nie tylko wyzwaniom związanym z samym prawem, ale także przystępują do wspierania swoich kolegów w tym trudnym, długim okresie budzącym niepokój oraz troskę o przyszłość zawodu, którego celem jest obrona praw wszystkich obywateli.”
Wśród panelistów i panelistek dyskusji dotyczącej stresu, obaw i niepokojów mających wpływ na pracę prawników była Dziekan Rady Magdalena Witkowska. W panelu odnoszącym się do roli prawników w obronie zasady praworządności jako prelegentka udział wzięła Magdalena Krzyżanowska – Mierzewska, radca prawna w Europejskim Trybunale Praw Człowieka w latach 1998-2018 oraz członkini Komisji Praw Człowieka OIRP w Gdańsku. Wystąpienia obu prelegentem dostępne są pod linkiem: https://www.fbe.org/congress-of-palermo-2022/.
Kongres, z inicjatywy własnej Komisji Praw Człowieka, przyjął rezolucję w sprawie Ukrainy i Polski. Prawnicy potępili bezprecedensowy atak Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i wyrazili wsparcie dla kolegów i koleżanek – ukraińskich prawników świadczących pomoc prawną w sytuacji ekstremalnego zagrożenia jakim jest wojna. Rezolucja w odniesieniu do Polski podkreśliła: naruszanie zasady praworządności przez aktualnie rządzącą koalicję polityczną, funkcjonowanie sądu konstytucyjnego składającego się z nominantów politycznych, który nie stanowi prawidłowego konstytucyjnego elementu systemu trójpodziału władzy, a także powtarzające nieuznawanie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie sprawiedliwych standardów procesowych, w tym w szczególności prawa dostępu do bezstronnego sądu powołanego zgodnie z prawem. Treść całej rezolucji można znaleźć poniżej.
Podczas obrad kongresu odbyły się również spotkania Komisji FBE. W spotkaniach Komisji Arbitrażu i Komisji Mediacji udział wzięła Wicedziekan Rady Anna Kluczek-Kollar (jednocześnie Prezeska Ośrodka Mediacji przy OIRP w Gdańsku). Komisja Praw Człowieka obradowała w licznym składzie, a aktywny udział w tych obradach wzięły Dziekan Magdalena Witkowska i członkini Komisji Praw Człowieka OIRP w Gdańsku Magdalena Krzyżanowska – Mierzewska.
Z przyjemnością informujemy, że FBE zaplanowała następny jesienny kongres w 2023 r. w Gdańsku, wyznaczając jako organizatora tych obrad naszą Izbę.
(relację sporządziła Anna Kluczek-Kollar)
